Çekte Karşılıksızdır İşlemi Yapılmasına Sebebiyet Verme Suçu

Çekte Karşılıksızdır İşlemi Yapılmasına Sebebiyet Verme Suçu

Karşılıksız çek keşide etme suçu, 5941 sayılı Çek Kanunu kapsamında düzenlenen, ekonomik hayatta önemli sonuçlar doğuran bir suçtur. Bu suç, bir kişinin ödeme taahhüdünde bulunarak bankaya ibraz edilen çekin karşılığını bankada bulundurmadığı durumlarda işlenmiş sayılır. Çekin karşılıksız çıkması, hukuki ve cezai yaptırımları beraberinde getirebilir.

Suçun Unsurları

1. Çek Keşide Edilmesi
   Çekin, belirli bir tarihte ve belirli bir bedel karşılığında düzenlenmesi gerekir. Çek bir ödeme aracı olduğundan, keşideci (çek düzenleyen kişi) bankada karşılık bulundurmakla yükümlüdür.
2. Çekin Bankaya İbrazı
   Çek, kanunda belirtilen süreler içinde bankaya ibraz edilmelidir. Bu süre, çekin keşide edildiği yer ve türüne göre değişiklik gösterebilir:

• Aynı şehirde düzenlenen çeklerde vade tarihinden itibaren on gün,
• Farklı şehirlerde düzenlenen çeklerde vade tarihinden itibaren bir ay

1. Çekin Karşılıksız Çıkması
   Çekin üzerinde belirtilen tutarın bankada karşılığının bulunmaması veya kısmi ödeme yapılması, karşılıksız çek olarak değerlendirilir. Bu durumda banka, çekin arkasına “karşılıksızdır” şerhini düşerek durumu belgelendirir.

Cezai Yaptırımlar

5941 sayılı Çek Kanunu’na göre, karşılıksız çek keşide etme suçu işleyen kişi hakkında şu yaptırımlar uygulanabilir:

1. Adli Para Cezası
   Mahkeme, karşılıksız çek keşide eden kişi hakkında adli para cezasına hükmeder. Bu ceza, çek bedelinin karşılıksız kalan kısmından az olamaz.
2. Çek Düzenleme ve Hesap Açma Yasağı
   Mahkeme, karşılıksız çek düzenleyen kişiye belirli bir süre için çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı getirebilir. Bu yasak, ekonomik faaliyeti ciddi şekilde etkileyebilir.
3. Tazminat ve Alacak Hakkı
   Çek alacaklısı, karşılıksız çek nedeniyle uğradığı zararı tazmin etmek için hukuk mahkemelerinde dava açabilir. İcra takibi başlatabilir.

Hukuki ve Cezai Süreç

1. Şikayet ve Süreler
   Karşılıksız çek keşide etme suçu, alacaklının şikayeti üzerine soruşturulur. Şikayet hakkı, çekin bankaya ibrazından itibaren 3 ay içinde kullanılmalıdır. Bu süre geçtikten sonra şikayet hakkı düşer.
2. Savunma Hakkı ve İtiraz
   Keşideci, bankanın hatası, çekin sahte olması veya çekin kötü niyetle ibraz edilmesi gibi durumlara dayanarak savunma yapabilir. Bu tür savunmalar, ceza davasının seyrini etkileyebilir.
3. Adli Para Cezasının Ödenmesi
   Mahkemece verilen adli para cezası ödenmediği takdirde, ceza hapis cezasına çevrilebilir. Ancak, borçlunun ödeme yapması halinde cezai süreç durdurulabilir.

Karşılıksız Çekten Doğan Hukuki Sorunlar

Karşılıksız çek düzenlenmesi, sadece cezai yaptırımlarla sınırlı kalmaz; aynı zamanda ticari güveni de zedeler. Bu tür durumlar, taraflar arasında hukuki uyuşmazlıklara yol açabilir. Alacaklının, alacağını tahsil etmek için haciz, ipotek veya iflas talebi gibi hukuki yolları kullanması mümkündür.

Karşılıksız çek düzenlemek, ticari ilişkilerde ciddi sonuçlar doğurabilecek bir durumdur. Bu tür durumların önüne geçmek için çek keşide ederken bankada yeterli karşılık bulundurulması büyük önem taşır. Ayrıca, çek düzenleyen kişi ve alacaklının haklarını koruyabilmesi için uzman bir avukattan destek alması tavsiye edilir.

Hukuk büromuz, karşılıksız çek davalarında hem keşidecilerin hem de alacaklıların haklarını korumak için profesyonel danışmanlık ve temsil hizmeti sunmaktadır. Daha fazla bilgi ve destek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.