İçindekiler
Siber Suçlar
Günümüzde teknolojinin yeri gün geçtikçe artmaktadır. Bu nedenle siber suçlarda herkesin bir şekilde duyduğu ancak tam olarak hangi suçları kapsadığının tam olarak bilinmediği bir durum haline gelmiştir. Bu yazımızda kısaca siber suçları açıklamaya çalışacağız.
Siber Suç Nedir?
Siber suçlar, bir bilişim sistemi yani telefon, bilgisayar, tablet vb. elektronik cihazların kullanılarak işlenen suçların tamamını ifade eder. Örneğin; bir sisteme doğrudan veya dolaylı yollarla erişim sağlayarak sistemi bozma, yok etme, verileri kopyalama, şifre değiştirme, erişimi engelleme gibi tüm eylemler siber suç kapsamında değerlendirilir. Hiçbir eylemde bulunulmasa da sisteme sadece izinsiz olarak erişim sağlanması da siber suçu oluşturur. Bazı durumlarda siber suç yanında özel hayatın gizliliğini ihlal suçu ve başka suçlar da gündeme gelebilir.
Kısaca siber suçun basit hali, bilişim sistemine hukuka aykırı yolla girmektir.
Bilişim Suçları (Siber Suçlar) Nelerdir?
- Bilişim Sistemine Girme Suçu (TCK m. 243)
Bir bilişim sistemine hukuka aykırı olarak giren veya orada kalmaya devam eden kişiye bir yıla kadar veya adli para cezası verilir. Bilişim sistemine hukuka aykırı olarak girme bu suçun oluşması için yeterlidir. Sistemde değişiklik veya zarar verme eylemi bulunmasa da suçun en temel hali gereği kişinin cezalandırılması gerekecektir.
Bu suç kapsamı sadece hukuka aykırı olarak girme eylemini değil, orada kalmaya devam etme eylemini de suç kapsamında değerlendirir. Örneğin, bir şirket çalışanı, çalışmakta olduğu süre boyunca şirket bilişim sistemine erişimi hukuka uygun iken, şirketten ayrılmasına rağmen uzaktan erişim ile sistemi izinsiz kullanması bu suç kapsamında değerlendirilerek cezalandırılır.
Kanun maddesinde cezayı arttıran sebeplerde belirtilmiştir. Örneğin, hukuka aykırı olarak sisteme girilmesi sebebiyle sistem yok olmuşsa veya değişmişse altı aydan iki yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Burada eylem sadece bilişim sistemine girmektir. Sisteme giren kişi sistemi yok etme veya değiştirme eyleminde bulunmamasına rağmen böyle bir sonuç ortaya çıktıysa verilecek ceza daha fazla olacaktır.
Bu kanun maddesi kapsamında düzenlenen bir diğer hal ise, sisteme girmeksizin teknik araçlarla sistemin takip edilmesi eylemidir. Burada bilişim sistemine girilmeden, ancak teknik cihazlarla sitemi takip eden kişi ifade edilmektedir. Bu eylemde bulunan kişiye ise bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
- Sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme (TCK m.244)
Bir bilişim sistemine hukuka aykırı olarak girerek sistemi engelleyen veya bozan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir.
Bir bilişim sistemine hukuka aykırı olarak girerek sistemi bozan, yok eden, erişilmez kılan, kopyalayan kişi altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Banka ve kredi kuruluşları ya da devlet kurumları sistemine erişilerek işlenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında artırılır.
Bu madde kapsamında tanımlanan fiillerin işlenmesi suretiyle kişinin kendisinin veya başkasının yararına haksız bir çıkar sağlamasının başka bir suç oluşturmaması halinde, iki yıldan altı yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.
- Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması
Hukuka aykırı olarak başkasına ait banka veya kredi kartını ele geçirerek kendisine bir başkasına fayda sağlayan kişi üç yıldan altı yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
Kanunun ilk fıkrasında tanımlanan suçu Haklarında ayrılık kararı verilmemiş eşlerden biri, Üstsoy veya altsoyunun veya bu derecede kayın hısımlarından birinin veya evlat edinen veya evlâtlığın, aynı konutta beraber yaşayan kardeşlerden birinin zararına olarak işlenmesi hâlinde, ilgili akraba hakkında cezaya hükmolunmaz.
Başkalarına ait banka hesaplarıyla ilişkilendirilerek sahte banka veya kredi kartı üreten, satan, devreden, satın alan veya kabul eden kişi üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
Sahte oluşturulan veya üzerinde sahtecilik yapılan bir banka veya kredi kartını kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlayan kişi, fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde, dört yıldan sekiz yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
- Yasal cihaz veya programlar
Bir cihazın, bilgisayar programının, şifrenin veya sair güvenlik kodunun suçların işlenmesi için yapılması veya oluşturulması durumunda bunları imal eden, ithal eden, sevk eden, nakleden, depolayan, kabul eden, satan, satışa arz eden, satın alan, başkalarına veren veya bulunduran kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
- Bir suçun bilişim sistemi kullanılarak işlenmesi
Türk Ceza Kanunu ve sair düzenlemelerde suç olarak tanımlanan eylemlerin bilişim sistemi kullanılarak işlenmesi halinde daha ağır ceza öngörüldüğü suçlar bulunmaktadır. Bu suçlar aşağıda sıralanmıştır:
Cinsel taciz suçu
Cinsel taciz suçu Posta veya elektronik haberleşme araçlarının sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle işlenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında artırılır.
Haberleşmenin gizliliğini ihlal suçu
Kişiler arasındaki haberleşmenin gizliliğini ihlal eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu gizlilik ihlali haberleşme içeriklerinin kaydı suretiyle gerçekleşirse, verilecek ceza bir kat artırılır.
Özel hayatın gizliliğini ihlal etme suçu
Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır.
Hırsızlık suçu
Zilyedinin rızası olmadan başkasına ait taşınır bir malı, kendisine veya başkasına bir yarar sağlamak maksadıyla bulunduğu yerden alan kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir. Bu suçun bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenmesi halinde beş yıldan on yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
Dolandırıcılık Suçu
Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası verilir. Bu suçun Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle işlenmesi halinde hapis cezasının alt sınırı dört yıldan, adli para cezasının miktarı suçtan elde edilen menfaatin iki katından az olamaz. Cezanın üst sınırı ise on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adli para cezasıdır.
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlayan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve iki yüz günden aşağı olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır. Suçun bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenmesi halinde üç yıldan beş yıla kadar hapis ve bin günden onbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.
Cumhurbaşkanına hakaret
Cumhurbaşkanına hakaret eden kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Suçun alenen işlenmesi hâlinde, verilecek ceza altıda biri oranında artırılır.
Siber Suçlarda Şikayet
Türk Ceza Kanunu’nda “Bilişim Alanında ki Suçlar” başlığı altında düzenlenen suçlar şikayete bağlı suç değildir. Suç ihbarı kolluk kuvvetlerine veya Cumhuriyet Başsavcılıkları’na verilecek bir dilekçe ile yapılabilir. Gelen ihbar üzerine soruşturma başlatılır. Soruşturma aşamasında şikayetten vazgeçilmesi halinde şikayete tabi suç olmadığından soruşturmaya devam edilir.
Ancak bir suçun daha ağır cezayı gerektirir hali olarak bilişim sistemleri kullanılarak işlenmesi halinde ilgili suç şikayete tabi bir suç ise kolluk kuvvetlerine veya Cumhuriyet Başsavcılıkları’na verilecek bir dilekçe ile şikayetçi olunabilir. Soruşturma aşamasında şikayetten vazgeçilmesi halinde soruşturma sona erer. Örneğin; haberleşmenin gizliliğini ihlal suçu şikayete tabi bir suçtur. Bilişim sistemleri kullanılarak işlenmesi durumunda da suçun takibi şikayete bağlıdır.
Siber Suçlarda Görevli Mahkeme
Türk Ceza Kanunu’nda “Bilişim Alanında ki Suçlar” başlığı altında düzenlenen suçlara bakmaya görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesi’dir.
Siber Suçlarda Yetkili Mahkeme
Siber suçlarda yetkili mahkeme suçun işlendiği yer mahkemesidir. Bu suçlarda mağdurun yerleşim yeri mahkemesi de yetkili kabul edilir.
Siber Suçlarda Zamanaşımı
Beş yıldan fazla olmamak üzere hapis veya adli para cezası gerektiren suçlarda dava zamanaşımı süresi 8 yıldır.
Av. Tuğba KOPUZ ŞAHİN, bilgi ve tecrübesi ile müvekkillerine siber suçlar avukatı olarak destek sağlamaktadır.